Mevsim değişimlerinin insan bedeninde görülen fizyolojik etkilerine ek olarak psikolojik etkileri de azımsanamayacak kadar fazla. Güneş ışığı her canlı üzerinde etkili oluyor. Fiziksel olarak güneş ile doğadaki her canlı canlanıyor ve vücut birçok açıdan güç topluyor. Psikolojik olarak ise hormonlarımız ışığa bağlı olarak değişiyor, değişen hormonlar da psikolojimizde farklı etkiler bırakıyor. Yaz aylarında daha az olumsuz psikolojik etkilerle karşılaşırken, sonbahar ve kış aylarında havanın kararması ve soğumasıyla daha fazla olumsuz psikolojik etkilerle karşılaşıyoruz.
Uyum güçlüğü
Mevsim geçişlerinde hem bedenimiz hem psikolojimiz hava durumuna, zamana ve çevreye uyum sağlamakta güçlük çeker. Bazı insanlar sıcak havayı sevmez, güneş ışığının erken saatlerde ortaya çıkması ve çevrenin daha gürültülü, kalabalık olmasıyla sorun yaşayabilir ve kış aylarından ilkbahara, yaza geçerken daha yorgun, mutsuz olabilirler. Bazı insanlar da erken saatlerde güneş ışığının ortaya çıkmasıyla canlanır, tazelenir, çevrenin cıvıl cıvıl olmasıyla mutlu olur. Bu iki insan tipi de mevsim geçişlerinde alıştıkları mevsimin yarattığı rahatlık durumundan ayrılırken daha agresif mutsuz ve hayattan zevk almayan tavırlar sergileyebilirler.
Kilo alımı ve mutsuzluk
Değişen havaya bağlı olarak bazı besinlerin çok yenmesi, fast food tüketiminin artması, şekerli yiyecek tüketiminin artması gibi nedenlerle mevsim geçişlerinde kilo alımı yaşanır. Özellikle yaz aylarından sonbahar, kış aylarına geçerken enerji sağlamak için yağlı, nişastalı, karbonhidratlı besinler tüketilir. Havanın soğuması nedeniyle de dışarı çıkma, hareket etme miktarı azalır. Hızlı ve sağlıksız kilo alımları kaçınılmaz olur. Bu da ister istemez beraberinde mutsuzluğu getirir.
Asosyallik
Mevsim geçişlerinin yarattığı yoğun aktivite ya da az aktivite durumu insanları olumsuz etkileyebilir. Yaz aylarında insan bedeni ve psikolojisi, tempoya ve aktiviteye alışır, kış aylarına gelindiğinde bu temponun düşmesi, evde oturmanın sıklaşmasıyla asosyallik ortaya çıkabilir.
Depresyon
Mevsim geçişlerinde fiziksel rahatsızlıklar gibi ruhsal rahatsızlıklarda da artış yaşanır. Hayattan keyif almama, hedefsizlik, isteksizlik gibi birçok duygu durumu mevsim geçişlerinde daha çok hissedilir. Uyum sorunu, fiziksel rahatsızlıklara davetiye çıkaran kilo alımı ve asosyallik durumu beraberinde depresyonu getirir. Bunun nedeni, yaz sonrası insanların doğası gereği alışkın olduğu canlılık, yenilenme, tazelenme gibi duygu durumlarından kopup, sonbahar ve kış aylarının insan zihninde umutsuzluk, mutsuzluk, canlılığı ve heyecanı kaybetme gibi durumları çağrıştırmasıdır. Ayrıca araştırmalara göre, güneş ışınlarının daha az görüldüğü ülkelerde intihar vakaları daha fazla yaşanmaktadır.
Mevsim geçişlerinde yaşanan psikolojik etkiler genel olarak olumsuz olsa da, bu olumsuz etkileri olumluya çevirebilmek sizin elinizdedir. Mevsim geçişlerinin varlığını kabul edip; bu duruma psikolojinizi hazırlayarak, sağlıklı beslenmeye, uyku düzenine dikkat ederek, düzenli egzersiz yaparak, psikolojinizin olumsuz etkilenmesine izin vermeyebilirsiniz!
YORUMLAR