Türkiye Atom Enerjisi Kurumu(TAEK) 8 yıl önce herkesi dehşete düşüren bir rapor yayınlanladı.
Söz konusu rapora göre İzmir’in kent merkezinde radyasyonlu atıklar vardı.
Araştırma derinleştirildikçe vahim durumun ayrıntıları daha da net ortaya çıkmaya başladı.
Gaziemir’de Akçay Caddesi üzerindeki bir fabrikada tespit edilen alanda,
nükleer santrallerde kullanılan çubukların eritmesiyle oluşmuş radyonlu atıklar bulunuyordu.
Radyasyonun ‘Europium 152’ adı verilen bir malzemeden bulaşmış olabileceği tahmin ediliyordu. Nükleer santrallerde kullanılan bu malzemelerin Türkiye’ye getirilmesi yasaktı.
Tehlikeli atıklar 100 tonun üzerindeydi, toprak altına gömülen miktarı ise kimse bilmiyordu.
***
Sonra bu radyasyonlu atıkların temizlenmesi konusu gündeme geldi.
Her gün radyoaktif madde bulaşmış 50 ton cüruf ve toprak fiziksel yöntemlerle ayrıştırılmaya başlandı.
Tesiste; yılda 12 ay, ayda 25 gün ve günde 8 saat çalışma yapılarak 50 ton/gün (6,25 ton/saat) malzeme çıkarılması planlanıyor.
Faaliyet sırasında malzemenin sahadan çıkarılması, kamyona yüklenmesi, alan içerisinde nakliyesi, kırma eleme tesisine boşaltılması ve kırma eleme işlemi sırasında toz oluşumu söz konusu.
Bir yılda 15 bin ton cüruf ve topraktan havaya karışan radyoaktif maddeyi solumak zorundayız.
***
Daha bu vahim olayın etkileri geçmeden Bornova. Işıkkent’te, Dökümcüler Küçük Sanayi Sitesi’nde tehlikeli atıkların işlenmesi için onay verildi.
Bu onay sırasında usülden de olsa ÇED(Çevresel Etki Değerlendirme) sürecine bile gerek duyulmadı.
İznin verildiği alan Işıkkent Mahallesi’ne sadece 2000 metre uzaklıkta.
ÇED sürecini başlatan raporda çok ilginç bir bölüm var. Bu bölümde tesisin imar planlarında “Kentsel Yerleşme Alanı” içinde kaldığı belirtiliyor. Yani burada konut alanları, eğitim tesisleri, sağlık kuruluşları, spor alanları, kamu kurum alanları, turistik tesis alanları gibi yerleşimler var.
İzmir Büyükşehir Belediyesi Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı da bu hususları göz önüne alarak olumsuz görüş verdi. Ama bu görüş de dikkate alınmadı.
***
Son örnek ise Menderes’de yaşanıyor. Kısıkköy Bölgesi’nde bir firmanın daha tehlikeli atık işlemesi için gerekli süreç başlatıldı.
Söz konusu tesiste her gün 81 ton, yılda da 29 bin 565 ton tehlikeli atığın işlenmesi planlanıyor.
Bütün bunların yapılacağı yer; İzmir-Aydın Otoyolu’na 2600 metre, Menderes’e 5400 metre, Kısıkköy’e ise sadece 780 metre uzaklıkta.
Adnan Menderes Havalimanı’na da 6000 metre uzaklıkta. Havalimanı’na gelen-giden her yolcu için bile risk var.
Birahane açmak için bile; okula, hastaneye, camiye, yani yerleşim alanlarına belirli mesafe kuralı var.
Ama galiba tehlikeli atık işlenecek tesis için böyle bir kural yok.
YORUMLAR