Sakarya’da faaliyet gösteren bir havaifişek fabrikasında meydana gelen patlamada dört işçi yaşamını yitirdi, 114 kişi yaralandı. 3 kişi ise aranıyor. Daha önce de 4 işçinin öldüğü ve fabrikanın ‘iş sağlığı ve iş güvenliği’ konusunda birçok kurala uymadığı gerekçesiyle geçici olarak kapatıldığı ortaya çıktı
Sakarya Hendek Yukarı Çalıca Köyü’nde Büyük Coşkunlar Piroteknik Kimya Sanayi Havai Fişek Fabrikası’nın stok deposunda dün saat 11.00 sıralarında büyük bir patlama meydana geldi. Çevre yerleşim yerlerinden de hissedilen ve büyük bir korku yaratan patlamanın ardından yangın çıktı. Fabrikadaki yanıcı maddelerin ve havai fişeklerin de patlamasıyla ortalık bir anda savaş alanına döndü. Patlamanın etkisiyle fabrika binalarının kapıları ve çatıları uçtu. Olay yerine gelen jandarma ekipleri yeni bir patlama ihtimaline karşı bölgede bulunan vatandaşları uzaklaştırırken, patlamalar nedeniyle ilk etapta müdahale edilemedi.
85 ambulans, 2 helikopter ambulans ve 11 UMKE ekibi, Orman Genel Müdürlüğü’ne bağlı bir uçak, iki helikopter ve 15 arazöz de çalışmalara katıldı. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) da bölgede 713 personel, 182 araç, iki arama köpeği, iki ambulans helikopter, iki söndürme helikopteri ve bir söndürme uçağının görevlendirildiğini bildirdi.
Patlamaların azalmasının ardından yapılan havadan ve karadan müdahalelerle yangın saatler sonra kontrol altına alındı. Soğutma çalışmalarının devam ettiği fabrikaya ait binaların patlamanın etkisiyle büyük zarar gördüğü, çatılarda sadece profil demirlerin kaldığı, bazı duvarların yıkıldığı görüldü.
Patlamanın duyulmasının ardından fabrikada çalışan işçilerin aileleri de olay yerine akın etti. Fabrikada kızı, damadı, yeğeni ve kardeşi çalışan Adil Ün, yeğeni Halis Yılmaz’dan haber alamadığını ifade ederek, “Benim kızım, kardeşim, damadım var burada çalışan. Bir de yeğenim var. Dört yakınım burada çalışıyor. Üçüne ulaştık, birine ulaşamadık. Hastanelere baktık. Bir yakınıma ulaşamadık. Bilgi vermediler. Çok endişeliyiz. Bize bir bilgi gelmedi. Ulaşamıyoruz. Kızım sağlam. Damadımda hafif yara var. Kardeşimde bir şey yok ama yeğenimden haber yok” dedi.
Patlama ile ilgili 10 cumhuriyet savcısının görevlendirildiği öğrenildi. Bölgede güvenliğin sağlanmasının ardından savcılar, soruşturma amacıyla inceleme yapacak.
Patlamada hayatını kaybeden 4 kişiden 2’sinin kimliği tespit edildi. Ölen 2 kişinin Hava Çelik ve Selahattin Tepeçınar olduğu belirlendi. Kaybolan 3 kişiden 1’inin de İHH gönüllüsü Muammer Yılmaz’ın oğlu Halis Yılmaz olduğu öğrenildi.
Fabrika yangınından sonra çevreye radyasyon yayıldığı iddialarına karşılık AFAD’tan bir açıklama yapıldı. Açıklamada, “Yetkililerden alınan bilgiye göre söz konusu fabrikada herhangi bir radyasyon kaynağı bulunmamaktadır. Ekiplerimiz tarafından ölçümler sürekli yapılmakta ve konu takip edilmektedir” denildi.
Kızılay Başkanı uyardı: Kapı pencereyi kapatın
Patlama sonrasında ise Türk Kızılay Genel Başkanı Kerem Kınık yaşanan patlama sonrası çıkan yangının ardından, bölgeye yakın yerleşim yerlerinde yaşayan vatandaşları uyardı. Kınık, “Hendek’te patlamanın yaşandığı bölgeye yakın yerleşim yerlerindeki insanların evlerine girip kapı ve pencerelerini kapatarak dumanı solumaması gerekiyor. Yoğun duman varsa kapı eşiklerine ıslak havlu koyulabilir. Kimyasal olarak sağlığı olumsuz etkileyebilecek bir gaz” ifadesini kullandı.
Patlamanın meydana geldiği fabrika, sabıkalı bir fabrika. 1 Eylül’de meydana gelen patlamada bir işçi yaralandı. 21 Mayıs 2009’da maytap imalathanesinde meydana gelen patlamada üç işçi yaralandı. 17 Ağustos 2009’da meydana gelen patlamada çalışanlardan Mehmet Arıcı hayatını kaybetti, 32 kişi de yaralandı. 29 Eylül 2009’da meydana gelen patlamada bir işçi yaşamını yitirirken 14 işçi yaralandı. 11 Şubat 2011’de fabrikanın kız kaçıran imalatının yapıldığı bölümde bir patlama meydan geldi, fabrika çalışanlarından 33 yaşındaki Hediye Hallaç yaşamını yitirirken 10 işçi de yaralandı.
2012 yılında bir yangın çıktı, can kaybı yaşanmadı. 2014 yılında da meydana gelen patlama sonrasında enkaz altında kalan Yılmaz Şapoğlu hayatını kaybederken, bir güvenlik görevlisi de yaralandı. 2011 yılında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan denetimlerde fabrikada iş sağlığı ve güvenliği konusunda birçok kurala uymadığı gerekçesiyle geçici olarak kapatılmasına karar verilmişti. Her patlama sonrası fabrika, Coşkunlar, Büyük Coşkunlar, Venüs Coşkunlar gibi isimlerle yeniden faaliyete geçti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Hz. Ali Camii’nde cuma namazını kıldıktan sonra, çıkışta Hendek’te havai fişek fabrikasında meydana gelen patlama ile ilgili konuştu. Erdoğan, “Her türlü tedbir şu an itibarıyla alınmış vaziyette. Gerek AFAD, gerek UMKE, gerek itfaiye şu anda koruma altına almış durumdalar. Bu arazi 164 dönüm. 164 dönüm arazide 15 yerleşim alanında bina var. Yerleşim yerlerine de 3 kilometre mesafede. Bu fabrikanın personeli de uzaktan değil, o mahallin insanları. Temennimiz odur ki, bu yaralıların inşallah sağlıklı bir şekilde ailelerine dönmesi ve içeride olan yaralılarla ilgili olumsuz haberler almamaktır.
Konuyla ilgili şu anda 3 bakanım orada. Gerek içişleri, gerek sağlık, gerekse aile ve sosyal çalışma bakanım oradalar. Valimiz, büyükşehir belediye başkanımız, ilçe belediye başkanlarımız hepsi olay yerindeler ve olayı yakından takip ediyorlar” dedi. Erdoğan, iş yeri sahibiyle de birkaç kez görüştüğünü belirterek, “Kendileri de olay yerinde ilgili arkadaşlarla beraber çalışmaları sürdürüyorlar. Ölen kardeşlerimize Allah’tan rahmet diliyorum. Yaralı kardeşlerimize de şifalar temenni ediyorum” ifadelerini kullandı.
Sakarya Valisi Çetin Oktay Kaldırım yaptığı açıklamada, “Deposunda da 110 ton civarında patlayıcı, havai fişek olduğunu değerlendiriyoruz” dedi. Vali Kaldırım, “Fabrika sahibinden teyit aldığımız bilgi, patlama sırasında içeride 100’ün üzerinde insan olduğunu değerlendiriyoruz. Buranın denetimleri de en son üçüncü ayda yapılmış, sürekli denetleniyor. Patlamanın nasıl meydana geldiği konusunda araştırmalar devam ediyor. Herhangi bir sabotaj gibi bir bulguya daha rastlamadık” diye konuştu.
Büyük Coşkunlar Piroteknik Kimya Sanayi Havai Fişek Tic. Ltd. Şti. 1966 yılında Hüseyin Coşkun tarafından 15 bin metrekarelik bir alan üzerine kuruldu. 2007 yılında ise patlamanın meydana geldiği bölgeye taşındı. 50 yılı aşkın süredir piroteknik oyuncak alanında faaliyet gösteren firma, yaklaşık 25 yıldır da havai fişek üretimi yapıyor.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay,sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda hayatını kaybedenler için Allah’tan rahmet diledi. Oktay, mesajında “Sakarya Hendek’te havai fişek fabrikasında meydana gelen patlamada hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifalar diliyorum. Tüm imkanlarımızla işçi kardeşlerimizin ve Sakaryalıların yanındayız” ifadelerini kullandı. İletişim Başkanı Fahrettin Altun da Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Sakarya Hendek’te meydana gelen patlamada hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, yaralılarımıza acil şifalar diliyorum. Cumhurbaşkanımız, yaşanan elim hadiseyle yakından ilgilenmekte ve devletimizin tüm kurumları eşgüdüm içerisinde büyük bir özveriyle çalışmaktadır” ifadesini kullandı.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da Twitter’dan “Sakarya’nın Hendek ilçesindeki havai fişek fabrikasında meydana gelen patlamada yaşamını yitiren vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, ailelerine başsağlığı ve sabır, yaralılarımıza acil şifalar diliyorum. Dualarımız, can kaybının artmaması için” mesajını paylaştı.
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener de “Sakarya teşkilatlarımız olay mahallinde konuyu yakından izliyor, bu acı olayın sebeplerinin ve varsa ihmallerin takipçisi olacağız” ifadelerini kullandı.
‘Mimli fabrika’da can pazarıCHP milletvekillerinden oluşan heyet, patlamanın yaşandığı fabrikada incelemelerde bulundu.
Yapılan incelemelerin ardından açıklamada bulunan CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç, “Devletin bütün imkanları burada. Sayın Vali’nin en baştan itibaren koordinatörlüğünde, daha sonra İçişleri Bakanı, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı ve Sağlık Bakanı içeride toplantı halindeler. Sakarya’nın bütün milletvekilleri seferber oldu, çalışmaları yakından takip ediyorlar. Türkiye’deki bütün imkanlar kullanılarak buradaki kazanın, bir an önce insanlar tahliye edilerek, tedaviye alınarak daha az can kaybıyla atlatılması için elimizden gelen her türlü gayreti gösteriyoruz” dedi.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, havai fişek fabrikasının bulunduğu bölgede inceleme yaptı. Bakan Koca, çalışan sayısının güvenlikle birlikte 186 olduğunu belirterek, “Patlamada dört kişi hayatını kaybetti. Hastanelerimize 114 yaralımız nakledildi, 92 kişiyi taburcu ettik, 22 kişinin hastanede tedavisi sürüyor. 20 kişinin işe gelmediğini biliyoruz. 15-20 kişinin sahadan erken dönemde ayrıldığını biliyoruz” diye konuştu.
Bir gazetecinin “Yani 40-45 kişiden şu anda haber alınamıyor” demesi üzerine Bakan Koca, “Evet” dedi. Koca, havai fişekte karbondioksit, karbonmonoksit, sülfürdioksit gibi gazlar bulunduğunu ifade ederek, “O nedenle özellikle tansiyon, solunum sıkıntısı ve benzeri riskli hastalar için önemli olabileceğini düşünüyoruz. Yakın bölgenin ilk 12 saatinin önemli olduğunu, bu anlamda maskeli olunmasını, mümkün mertebe dışarı çıkılmamasını ve kapı ve pencerelerin biraz daha kontrollü açılmasını öneriyoruz” dedi.
Akşam saatlerinde açıklama yapan Bakan Soylu ise “Toplam 186 kişinin içeride olduğunu söylemiştik. Hastaneye gitmediğini tespit edemediğimiz ve şu ana kadar da ulaşamadığımız toplam kişi sayısı 7. 4 kişi hayatını kaybetti. 3 kişinin akıbetiyle ilgili çalışmalarımız devam etmektedir. Söndürme çalışmaları da tamamen sona erdi” dedi.
Fabrikada martta denetim gerçekleştirildiğini belirten Soylu, “Özellikle patlayıcı, yanıcı maddelerin üretimini yapan yerlerle alakalı denetimler sıklıkla devam etmektedir. Kendi adına bir prosedürü vardır, bu prosedür aksamaksızın devam eder” şeklinde konuştu. Bakan Selçuk da “Bizdeki SGK kayıtlarına göre 186 çalışanımız bulunuyor. Biz de 186 çalışanımızın ailelerine teker teker ulaşmaya başladık. Onun dışında denildiği gibi ziyaretçiler olabilir. Dolayısıyla rakamlar değişebilir. Bakanlarımızla beraber o ziyaretçilerin tespitlerini yapmaya çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.