Yeni askerlik yasası ile bedelli askerlik kalıcı oldu, askerlik süresi kısaldı. Peki çalışırken bedelli ya da bedelsiz askere gidenlerin ve askerden dönenlerin yasal hakları neler? İşte merak edilen tüm detaylar ve yanıtları
Askerlik süresini 6 aya indiren ve bedelli askerlik uygulamasını kalıcı hale getirerek askerlik sistemini yeniden düzenleyen yasa dünkü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; hizmet süresi erbaş ve erler için 6 ay, yedek subay ve yedek astsubaylar için 12 ay olacak. Askerliğini bedelli olarak yapacak olanlar, 1 ay silah altına alınarak temel askerlik eğitiminden geçirilecek.
Kıdem hakkı bulunuyor
Habere göre, normal şartlarda askerlik hizmeti için işten ayrılanlar işyerinden kıdem tazminatını alabiliyor. Ancak 2018’de çıkarılan bedelli askerlikte eğitim 21 gündü.
O dönemde yasaya bedelli askerlik yapanların temel askerlik eğitimi süresince çalıştıkları iş yeri, kurum ve kuruluşlar tarafından ‘aylıksız veya ücretsiz izinli’ sayılacaklarına dair hüküm eklenmişti. Dolayısıyla iş yerinden izin alabilen, kıdemini almadan askerlik görevini yerine getirmişti.
460 bin kişiye şans
Kanuna eklenen geçici maddeyle de bugüne kadar askerlik hizmetine başlamamış yoklama kaçağı, bakaya veya saklı olanlardan isteyenler 1 Kasım 2019’a kadar başvuru yaparsa, kuraya tabi olmadan bedelli askerlik yapabilecek.
Mayıs itibarıyla yoklama kaçağı ve bakaya durumundaki kişi sayısı 460 bin. Bu kişiler, önümüzdeki 4 ayda başvuru yaptığı takdirde 240 bin gösterge rakamının memur maaş katsayısıyla çarpımı olan 31 bin 343 lirayı ödeyerek bedelliden yararlanabilecek.
Bu yasada yer var
Son 30 yılda 6 bedelli askerlik yasası çıkarıldı. Her yasada farklı uygulamalar ve ücretlendirmeler oluştu. Yeni kanunla bedelli askerlik kalıcı hale geldi.
Bu kanunda bedelli askerlik yapanların iş yeri, kurum ve kuruluşları tarafından ücretsiz ya da aylıksız izinli sayılacağına dair bir hüküm yer almadı. Peki bu durumda bedelli askerlik yapacaklar hangi hakka sahip ve nasıl bir yol izleyebilir?
İhbar tazminatı
Kıdem tazminatı için aynı işyerinde en az 1 yıl çalışmış olmak gerekiyor. Tazminat, çalışılan her yıla karşılık, son aylık brüt ücret kadar oluyor.
Yol ve yemek gibi sürekli ödenen paraları da bu ücrete eklenerek kıdem hesaplanıyor. Askerlik nedeniyle işten ayrılan kıdem tazminatını alırken, 1.5 maaşa kadar çıkabilen ihbar tazminatını alamaz.
Yıllık izin parası
İşte detaylar Muvazzaf askerlik hizmeti nedeniyle iş sözleşmesinin feshedilmesi durumunda, işçinin fesih tarihinden önce hak kazanıp kullanmadığı izinlere ait ücretinin son ücret üzerinden ödenmesi gerekiyor.
Askerden dönene öncelik
İşverenlere askerden dönen ve eski işinde çalışmak isteyen işçileri işe alma zorunluluğu 4857 sayılı İş Kanunu’nda belirtiliyor. Buna göre; herhangi bir askeri ve kanuni ödev dolayısıyla işinden ayrılan işçiler bu ödevin sona ermesinden başlayarak 2 ay içinde işe girmek istedikleri takdirde işveren bunları eski işleri veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe başka isteklilere tercih ederek, o andaki şartlarla işe almak zorunda.
Aranan şartlar bulunduğu halde işveren iş sözleşmesi yapma yükümlülüğünü yerine getirmezse, işe alınma isteğinde bulunan eski işçiye 3 aylık ücret tutarında tazminat öder.
Uzatana en az 2020 TL ödeme
Erbaş ve erlerden istekli olanlar, terhise hak kazandığı tarihten itibaren 6 ay süreyle askerliğe devam edebilecek. Bu durumdakilere 2020 liradan(asgari ücret) az olmamak üzere harçlık verilecek.
Askerliğini uzatanlardan Hatay, Kilis, Gaziantep, Şanlıurfa, Mardin, Şırnak, Hakkari, Van, Ağrı ve Iğdır illerindeki hudut birliklerinde görev yapanlara ayrıca ilave ödeme yapılacak.
Devlet bankalarından uygun faizle kredi
Askerliğini uzatanlara ayrıca TOKİ ev alımında öncelik verilecek, iş kurabilmeleri amacıyla devlet bankalarından uygun faizle kredi sağlanacak.
yükseköğretim kurumlarından mezun olan yükümlülerin askerlikleri, istemeleri halinde 2 yıla, yüksek lisans eğitimini tamamlayanların ise 1 yıla kadar ertelenecek.
YORUMLAR