Para eskisi kadar bol olmayınca bankalar mevduat toplama yarışına girdi, vadeli mevduat faizi uçtu. Yüzde 14’ler konuşuluyor. Paranın maliyeti artıyor. Elinizi çabuk tutun, para kazanmanın da kredi çekmenin de tam zamanı...
Bankaların mevduat toplama yarışı hızlandı. Ama para eskisi kadar bol ve ucuz değil. Yurtdışından borçlanmak da maliyetli hale geldi. Bankalar ucuz kaynak bulsa da döviz yerinde durmuyor, gün geçtikçe yükseliyor. Ucuz kaynağın adresi yurtiçi piyasalar oldu. İçerideki en değerli kaynak ise vatandaşın tasarrufu olan mevduatlar. Ancak bankalar bu sefer de enflasyon engeline takıldı.
KREDİ KAYNAĞI MEVDUAT
Enflasyon yüzde 11.29’la son 9 yılın zirvesinde. Parasını enflasyona karşı korumak isteyen mevduat sahipleri, bankalardan daha yüksek faiz istiyor. Vadeli mevduatın faizi buna paralel olarak artışa geçti. Şubat’ta yüzde 11-12’ler konuşulurken, bugünlerde pazarlık masasında yüzde 14’ler var. Mevduata ödenen faizin artması bankaların maliyetini artırıyor ve kârını düşürüyor. Çünkü 1.8 trilyonluk kredinin 1.5 trilyonu mevduatla karşılanıyor.
YÜZDE 3'E VARAN ARTIŞ
Merkez Bankası, dövizi dizginlemek için 12 Ocak’tan beri yüzde 8.5 faizle 50-60 milyar lira borç verdiği repo ihalesini düzenlemiyor. Bankalar, ihtiyaçlarını saat 16.00-17.00 arasında yüzde 11.50 faizle karşılayabiliyor. Bir başka deyişle para musluğu kısık, borç faizi yüzde 3 daha yüksek. Siyasilerin karşı çıkmasına rağmen faiz artışı engellenemiyor. Artan maliyetin de kredi faizine yansıyacağı belirtiliyor.
İLK YANSIMASI İHTİYAÇ VE OTOMOBİLE
Faizin önce oto ve ihtiyaç kredisinde artması bekleniyor. İlk sinyaller Şubat ve Mart’ta geldi. Merkez Bankası verilerine göre; yıllık ortalama kredi faizleri 6 Ocak haftasına göre yüzde 0.50-1.25 arasında arttı. Tek düşüş konut faizinde oldu. 31 Mart itibarıyla yıllık ihtiyaç kredi faizi yüzde 16.67, taşıt kredi faizi yüzde 15.17, ticari kredi faizi yüzde 15.24’e çıktı. Önümüzdeki günlerde yıllık kredi faizinde yüzde 1-2 artış olacağı hesaplanıyor.
50 BİNLİK KREDİDE 4400 TL EK MALİYET
Aylık ortalama taşıt kredi faizi yüzde 1.26. Faizde aylık 0.15-25 arasında bir artış olursa 48 ay vadeli 50 bin liralık oto kredisinin maliyetinde 4400 liraya varan artış meydana gelecek. Yüzde 1.39 olan aylık ortalama ihtiyaç kredi faizinin yüzde 1.50’ye çıkması durumunda ise 36 ay vadeli 30 bin liralık bir kredinin maliyeti 750 lira artacak. 10 yıl vadeli 200 bin lira ev kredisi çekilmesi halinde ise 20 bin lira ek maliyet gündeme gelecek.
KONUTTA YÜZDE 1'İN ÜZERİNE ÇIKABİLİR
Ağustos’tan beri konut kredi faizleri aylık yüzde 1’in altında. Merkez’e göre; yıllık ortalama konut kredi faizi yüzde 11. Ancak vadeli mevduat faizleri yüzde 13-14’e çıktı, makas açıldı. Uzmanlar, böyle giderse konut kredi faizlerinin uzun süre yüzde 1’in altında kalamayacağını söylüyor. Bir başka ifadeyle ev, araba alınacaksa, ihtiyaç giderilecekse acele edilmeli. Ayrıca, yükselen mevduat faizi, faiz kazancı için de bulunmaz fırsat.
YORUMLAR