Rusya ile batı arasındaki gerilim gitgide tırmanırken NATO, bu yılın en büyük tatbikatını düzenledi. Atlantik'ten Karadeniz'e uzanan ve Türk askerinin de büyük katkı sağladığı o tatbikat...
NATO RUSYA'YA "MIZRAK UCUNU" GÖSTERDİ
Binlerce asker, son teknoloji ile üretilen silahlı araçlar, tanksavar roketleri, obüsler... Karadeniz'de sular ısınmış, dünya merakla Biden-Putin görüşmesinden çıkacak mesajları beklerken NATO Rusya'ya "mızrak ucunu" gösterdi. Türk askeri öncülüğündeki NATO güçleri, Romanya'daki testi başarıyla geçti. Tüm dünyaya, "Birimize yapılan saldırıyı hepimize yapılmış sayarız. Tehdit ne yönden gelirse gelsin birbirimizi savunmaya her daim hazırız" mesajı verildi.
MÜTTEFİK VE ORTAK 20'DEN FAZLA ÜLKE KATILDI
Tamda zehirlemeler, siber saldırılar, Ukrayna üzerinden yaşanan gerilim, yaptırımlar derken, Rusya ile batı arasında iplerin gitgide daha da gerildiği, hatta bazı Rus yetkililerin ifadesi ile "Soğuk savaştan bu yana ilişkilerin en düşük seviyede" olduğu bir dönemde Atlantik'ten Karadeniz'e uzanan bir tatbikat düzenledi NATO. Müttefik ve ortak 20'den fazla ülkeden 9 binin üzerinde personelin katılımıyla gerçekleştirilen tatbikata, "Steadfast Defender" Türkçe adıyla "kararlı savunucu" adı verildi. Çok uluslu ve 3 aşamalı tatbikat, NATO müttefiklerinin büyük ölçekli kuvvetlerinin Avrupa içindeki ve Atlantik aşırı intikalini destekleme yeteneklerini ölçen en önemli sınav haline geldi.
NATO MÜDAHALESİ GEREKTİĞİNDE TÜRKİYE ARANACAK
Norfolk Müşterek Kuvvet Komutanlığı öncülüğünde Kuzey Amerika ve Avrupa arasındaki deniz yollarının güvenliğini sağlamak hedeflendi. İkinci aşamada da ittifakın bünyesindeki güçleri, Avrupa boyunca nerede ihtiyaç varsa oraya hareket ettirme kabiliyeti gösterildi. Tatbikatın üçüncü aşamasında ise Rusya'nın 2014'te Kırım'ı ilhakından hemen sonra Galler'deki NATO zirvesinde kararlaştırılan ve bu yıl liderliğini Türkiye'nin üstlendiği "çok yüksek hazırlık seviyeli müşterek görev kuvveti"nin hızı test edildi.
NATO GÜCÜNÜN KOMUTASI BU YIL TSK'YA EMANET
Salgına rağmen eksiksiz organize edilen tatbikatın doruk noktasına çıktığı gün ise 1 Haziran'dı. Rusya ile batı arasındaki gerilimin odak noktasındaki Ukrayna'nın yanı başında, Moskova'ya sadece 1800 km uzaklıkta, Karadeniz'e kıyıdaş ülkelerden biri olan Romanya’nın Cincu beldesinde "müşterek müttefik güç gösterisi" düzenlendi. Başrolde Mehmetçik vardı. İstanbul'da bulunan 3. Kolordu Komutanlığı, "NATO Mukabele Kuvveti Kara Unsur Komutanlığı" görevi gereğince, 66'ncı Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı da "NATO'nun mızrak ucu" olarak da nitelendirilen "Çok Yüksek Hazırlık Seviyeli Müşterek Görev Kuvveti"nin komutanı olarak katkı sağladı. Tatbikat senaryosuna göre düşman bir güç tarafından işgal edilen müttefik Romanya, Washington anlaşmasının ortak savunmayı öngören beşinci maddesi uygulanarak Türk askerinin komutasındaki öncü kuvvetler tarafından hızla kurtarıldı.
TÜRK SİLAHLARINA YOĞUN İLGİ
NATO'nun "müttefik güç gösterisi günü"nde Türkiye'nin yeni nesil yerli araç gereç, silah ve teçhizatı da sergilendi. İlgi yoğundu. Özellikle de tatbikatın başrolündeki zırhlı personel taşıyıcı ve zırhlı muharebe aracı "Kirpi" ve "Vuran", Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere müttefik ülkelerin komutanları tarafından dikkatle incelendi. Davetliler sergi alanında bir taraftan da Türk askerinin hazırladığı mercimek çorbası ve lokma tatlısını yedi. Tatbikata katılan Türk askerinin kolaylık tesisleri NATO'nun sosyal medya hesaplarından da tanıtıldı, örnek gösterildi.
TATBİKAT MI, RUSYA'YA GÖZDAĞI MI?
"Çok Yüksek Hazırlık Seviyeli Müşterek Görev Kuvveti"nin komutasının Türkiye tarafından üstlenilmesi, NATO içinde, müttefiklerle yaşanan bazı sorunlara rağmen askeri işbirliğinin sorunsuz bir biçimde devam ettiğinin bir işareti. Zira Türkiye, batı ile Rusya arasında kendi çıkarları doğrultusunda hassas bir denge gözetmeye çalışıyor. NATO, Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği tepki gösterse de Rusya'dan aldığı S400'leri rafa kaldırmıyor, diğer taraftansa Moskova'nın baskısına rağmen Ukrayna ve Polonya'ya silah satıyor. Rusya ise bu tatbikattan elbette rahatsızlık duydu. 'Endişe verici ve provokatif amaçlı olduğunu' savundu. Bu yüzden de yakın takipteydi. Tatbikattaki asker sayısı 13 bini bulmadığı için gözlemci gönderemese de NATO'nun davet ettiği Rus gazetecilerin tatbikatı izlemesine müsaade etti. Ancak bu adımın Rusya'ya gözdağı niteliğinde olduğu sır değil. NATO, Rusya'ya karşı caydırıcılık ve diyaloğu birlikte barındıran çift kulvarlı bir yaklaşımı benimsiyor. Ve özellikle de Rusya'nın Kırım'ı ilhak ettiği 2014'ten bu yana değişen dünya ve artan tehditlere karşı yeni bir strateji geliştirmeye çalışıyor. İşte tam da bu açıdan kritik bir haftaya giriliyor.
NATO'NUN 2030 HEDEFLERİ
Gözler 14 Haziran'da Brüksel'de düzenlenecek NATO zirvesinde. Joe Biden'ın Amerikan Başkanı olarak ilk kez katılacağı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile de bir görüşme yapacağı zirvede, NATO'nun 2030 vizyonu ve bu çerçevede Rusya'ya karşı ne tür adımlar atılacağı ele alınacak. Hemen bir gün sonra Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği Zirvesi'nde Trump döneminde zayıflayan transatlantik ilişkilerin nasıl yeniden nasıl canlandırılacağı konuşulacak.
BIDEN-PUTİN GÖRÜŞMESİ
Ve 16 Haziran Çarşamba günü de tüm dünyanın merakla beklediği görüşme gerçekleşecek. Amerikan Başkanı Biden, Cenevre'de Rusya Devlet Başkanı Putin ile bir araya gelecek. Zirveden çıkacak mesajlar, yakın dönemde batı ile Rusya arasındaki gerilimin dozajı konusunda büyük ölçüde fikir verecek.
YORUMLAR