Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "Kabil Havaalanı'nın işletilmesi konusunda Katar ve ABD ile birlikte çalışıyoruz. 19 teknisyenimiz çalışmalarını sürdürüyor. Sivil Havacılıktan bir ekip gönderdik" dedi
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, bir televizyon programında gündeme dair önemli açıklamalarda bulundu. Afganistan ile ilgili "Ülkedeki çatışmaların iç savaşa neden olmamasını umuyoruz" ifadelerini kullanan Çavuşoğlu, "Bizim Afganistan gibi bir ülkeden tamamen çıkmamız yanlış bir karar olur. Birçok ülke büyükelçiliğini geri çekerken, biz de ayrılsaydık doğru olmazdı" dedi.
Hükümet kurma talebine Türkiye’nin davet edildiği sorusuna Çavuşoğlu, “Şu anda bir tutumumuz yok, hükümet kurulmadı ve bize bir davet gelmedi” cevabını verdi.
Bakan Çavuşoğlu'nun açıklamalarından satır başlıkları şöyle:
Afganistan'da ABD'nin dolayısıyla NATO'nun çekilmesinden sonra Taliban hızlı bir şekilde ilerledi ve Kabil'e girdi. Şu anda Taliban'ın kontrol ettiği bir ülke. Bir taraftan hükümet kurma çalışmaları var. Hükümetin kapsayıcı olması yönünde herkesin görüş bildirdiğini görüyoruz dünyadan biz de aynı şekilde. Her kesimin bu yönetimin içinde olması Afganistan'ın geleceği için önemli.
Bir diğer yandan yaşanan sıkıntılar devam ediyor. Pençşir'de çatışmalar devam ediyor. Çatışmaların iç savaşa dönüşmemesini umuyorum. Afganistan'da ekonomik sıkıntılar da var. Önceki yönetim de maaşları ödemekte zorluk çekiyordu. Ekonomik sıkıntı ve açlık riski var. BM'nin gıda stoklarının da azalmaya başladığını bir ay içerisinde biteceğini söylüyorlar. Yerinden edilmiş insanlar var. Kızılayımız sahada yerinden edilen insanlara yardım ediyor. El-Kaide orada, DEAŞ orada. Orada bu kadar DEAŞ'lının olmasının müsebbibi sözde DEAŞ ile savaştığını söyleyerek orada ayrılıkçı bir politikayı destekleyenlerin vebali var. Sözde DEAŞ ile mücadele ettiklerini söylüyorlar fakat bu DEAŞ'lıların bir kısmını alıp Afganistan'a gönderdiler.
KABİL HAVALİMANI
Kabil Havaalanı'nın işletilmesi konusunda Katar ve ABD ile birlikte çalışıyoruz iki aşamalı bir şekilde. İu anda havalimanına uçaklar inip kalkabiliyor. Bazı uçuşlar yenden başladı. Bazı ülkelerin vatandaşları orada kaldı. Bizim de orada vatandaşlarımız var. Bin 400’den fazla kişiyi tahliye ettik. Bin 60 tanesi bizim vatandaşımız. Sonuçta Kabil Havalimanı yeniden uluslararası uçuşlara açılabilir, pist yenilenebilir, terminal yenilenebilir. Şu an orada 19 teknisyenimiz çalışmalarını sürdürüyor. Ama en önemli konu güvenliği kim sağlayacak? Güvenliği havalimanı dışında Taliban sağlayabilir ancak içerde uluslararası toplumun güvenebileceği bir güvenlik şirketi ya da bir ya da iki devlet sağlamalı. Askeri güç istenmiyorsa, bu işi yapan şirketler var. Orada güvenlik sağlanmalı. Uçaklar uçmak istese bile sigorta şirketleri izin vermez.
TÜRKİYE TALİBAN’I TANIYACAK MI?
Biz Afganistan’a çok yatırım yaptık, eğitimine yatırım yaptık. Kadınlara çocuklara yatırım yaptık. Sonuçta bizim Afganistan gibi bir ülkeden tamamen çıkmamız yanlış bir karar olur. Birçok ülke büyükelçiliğini geri çekerken, biz de ayrılsaydık doğru olmazdı. Biz ‘her şeyi yönetelim’ demiyoruz, ‘bağlarımızı koparmayalım’ diyoruz.
Bu konuda aceleci olmamak gerekir. Dünyanın da acele etmemesi gerekiyor. Burada dengeli hareket etmek gerekiyor. Biz Türkiye olarak bu şekilde hareket ediyoruz. Hükümetin kapsayıcı olması gerekiyor. Hükümette sadece Taliban olursa, diğer etnik gruplardan insanlar olmazsa olmaz. Kadınlara yer verilmesi gerekiyor. Sonuçta yarın bir kriz olduğu zaman ülkenin iç savaşa sürüklenmemesi için kapsayıcı bir hükümet gerekir, tüm dünyanın kabul etmesi için de kapsayıcı olması gerekir. Biz bu düşüncelerimizi Taliban’a da doğrudan iletiyoruz. Şu ana kadar atanan kişiler sadece Taliban’a yakın kişiler. Şartlara ve gelişmelere göre hareket edeceğiz.
AFGAN SIĞINMACI GÖÇÜ MESELESİ
Göç sorununun yerinde çözülmesi herkes için en faydalı olandır. Afganistan'da insanların ülkelerini terk etmemelerini sağlamak. Şu anda ciddi bir hareketlilik yok. Geçen sene 3 milyon kişi yerinden edilmiş bu sene 570 bin kişi. Taliban'ın yurt dışına çıkmak isteyenleri engellemeyeceğini söylemesi durumu biraz sakinleştirdi. Kurulacak hükümetin ve Taliban'ın politikaları kendi halkını etkeleyecek. Ülkede açlık ve ekonomik sıkıntılar da var. Savaşların olduğu her yerde insani yardımların kesintisiz şekilde ulaştırılması lazım. Bunun içinde bunu yapan kuruluşların güvenliğinin de sağlanması gerekiyor.
Türkiye olarak biz bugüne kadar insani ve ahlaki sorumluluğumuzu herkesten fazla yerine getirdik. Bu insani bir konu. Göç konusuna sadece güvenlik çerçevesinden bakmak da doğru değil. Sadece insani yönden de bakmak doğru değil. Sosyal politikalar, eğitim bunun içerisinde herşey var. Biz herkes de kabul ediyor ki Türkiye bugüne kadar üzerine düşeni yaptı. Bundan dolayı biz ilave göç yükünü kaldıramayız. Önlem almak lazım. Göç konusunda insani yaklaşım içerisindeyiz fakat bu küresel bir sorun.
İran'a gerekli telkinlerde bulunuyoruz. Fakat herhangi bir anlaşma yok. Orada da yeni bir hükümet var. Sınırlarda aldığımız tedbirler var. Bir taraftan duvarların inşa edilmesi. İlave tedbirler, dolayısıyla sınırda aldığımız tedbirler her geçen gün artıyor.
YORUMLAR