Son bir haftadır cep telefonlarımız ve e-posta kutuları kadınlara özel indirim ve kampanyalarla, şirketlerin kadın konusuna ne kadar duyarlı olduğunu anlatan bültenlerle dolup taştı.
Toplumsal duyarlılığın giderek artması umut verici ancak belirtmeden geçemeyeceğim ki 8 Mart’ın ortaya çıkış nedeni ve kadınların derdi hediye ya da indirim değil, eşitlik. İstatistikler gösteriyor ki kadınlar ekonomi ve siyasette hep geri planda.
DAHA FAZLA DİPLOMA ŞART
New York’taki işçi kadınların 161 yıl önce 8 Mart’ın Dünya Kadınlar Günü olmasını sağlayan hareketi başlattığı “eşit işe eşit ücret” mücadelesinde epey mesafe alınsa da daha gidilecek çok yol var. Araştırmalar can simidi olarak görülen eğitimin de aradaki uçurumu azalttığını ancak kapatamadığını ortaya koyuyor.
ABD’deki Georgetown Üniversitesi’nin araştırmasına göre kadınların erkeklerle aynı kazanca sahip olabilmek için onlardan en az bir basamak daha fazla eğitim görmesi gerekiyor. 1976 ile 2017 yılları arasının ele alındığı ‘Kadınlar kazanabilemez’ başlıklı araştırmaya göre ABD’de üniversite mezunu bir kadın yılda 61 bin dolar, erkek ise 87 bin dolar kazanıyor. 2 yıllık yüksekokul mezunu teknisyen bir erkek de 59 bin dolar kazanıyor. Yani erkekten iki yıl fazla eğitim alan kadının yıllık artı kazancı sadece 2 bin dolar. Yüksek lisans mezunu erkek ve kadın arasındaki makas ise erkek lehine daha fazla açılıyor. Erkek ortalama 121 bin, kadın ise 83 bin dolar alıyor.
STEM’DE DE ERKEKLER ÖNDE
Bunun en büyük nedenlerinden biri de erkekler ücretlerin daha yüksek olduğu mühendislik, bilgisayar ve bilgi hizmetlerini tercih ederken kadınların sağlık ve hizmet sektörüne yönelmesi. Fen, mühendislik, teknoloji, matematik branşlarının bütünleşik olarak öğretilmesi olarak tanımlanan ve ekonomik büyümede fark yaratacağı öngörülen STEM’de de durum farklı değil. Biyoloji STEM’de ücretlerin en düşük olduğu, aynı zamanda ağırlıklı olarak kadınların istihdam edildiği alan. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) Bir Bakışta Eğitim 2017 raporuna göre Türkiye’de üniversiteye giren öğrencilerin yüzde 18’i fen, teknoloji, mühendislik ve matematik (STEM) alanlarını seçiyor. Bu oran OECD’de ortalama yüzde 27 seviyesinde.
BAŞARININ BEDELİ BOŞANMA
İsveç’teki Uppsala Üniversitesi’nin araştırmasına göre kariyerinde yükselen ve eşinden daha fazla kazanan kadınlar daha fazla boşanıyor. Özellikle CEO pozisyonundaki kadınların, koltuğu devraldıktan sonraki üç yıl içerisinde boşanma oranı erkeklere göre 2 kat yükseliyor. Siyasette de seçimleri kazanan kadınların evli kalma oranı seçimi kaybetmiş kadınlara göre yüzde 7 düşüyor. Erkeklerin seçimi kazanmaları ya da kaybetmeleri evliliklerini etkilemiyor.
1 MİLYON DOLAR FARK EDİYOR
ABD’de kadınlar erkeklerden yüzde 18 daha az kazanıyor. Tüm kariyerleri boyunca erkek ve kadınların
kazançları arasında oluşan fark 1 milyon dolar.
EĞİTİM FARKI 13 YILDA KAPANIR
Dünya Ekonomik Forumu’na göre kadın erkek arasındaki eğitim farkı 13 yılda kapanacak. Ekonomik farkın
ise 217 yılda kapanacağı hesaplanıyor.
Georgetown Üniversitesi’nin araştırmasına göre yüksek lisans mezunu bir kadın yılda 83 bin dolar kazanırken, sadece lisans diplomasına sahip olan bir erkek 87 bin dolar maaş alıyor. Zamanla fark daha da açılıyor. 50- 54 yaş arası eğitim farkına rağmen ücret adaletsizliğinin en yüksek olduğu dönem olarak göze çarpıyor.
ROBOTLAR KADINLARIN İŞİNİ ELİNDEN ALACAK
Otomasyon öncelikle kadın istihdamının ağırlıkta olduğu hizmet sektörünü değiştirecek. ABD’de otomasyonun kasiyerlerin yüzde 97’sinin yerini alacağı hesaplanıyor. Kasiyerlerin yüzde 73’ünü kadınlar oluşturuyor.
4 KADINDAN BİRİ EKONOMİK ŞİDDETE MARUZ KALIYOR
Kadınlar ekonomik ve fiziki olarak şiddete maruz kalıyor. Türkiye’de geçen yıl 472 kadın cinayeti işlendi. Rakamlar her 10 kadından 4’ünün eşinden veya birlikte yaşadığı kişiden fiziksel şiddet gördüğünü gösteriyor. TÜİK’in 2009’da yaptığı araştırmaya göre kadınların yüzde 23.4’ü yaşamın herhangi bir döneminde eşi veya birlikte olduğu kişi tarafından işten çıkmaya zorlandı.
CAM TAVAN TİTANYUM TAVANA DÜŞÜYOR
Dünyayı ve iş hayatını kökünden değiştirecek adımlar atmakla gururlanan teknoloji sektörü de kadın erkek arasında eşitliği sağlamaktan çok uzak. Endüstri ve Erkekler Kulübü olarak ün yapan Silikon Vadisi erkekler tarafından domine ediliyor. Kadınların kariyerlerinin görünmez engelleri tanımlayan cam tavanı burada teknoloji dünyasında adeta titanyum tavana dönüşüyor. ABD’deki büyük teknoloji şirketlerinde çalışan kadın oranı yüzde 26 ila 43 arasında değişiyor. Yönetici pozisyonundaki kadınların oranı ise yüzde 25’te kalıyor. Bunun nedenlerinden biri de kız çocuklarının bilim ve mühendislik bölümlerinde okumaya özendirilmemesi.
MAAŞIN AZ OLDUĞU ALANDA KADIN ÇOK
Araştırma ücretlerin daha az olduğu sektörlerde kadın istihdamının arttığını gösteriyor. Örneğin sekreterlik erkek ağırlıklı bir hizmet alanıyken şirketlerin aynı işi yapan kadınlara daha az ödeyebileceğini far ketmesiyle birlikte bu alanda kadınların ağırlığı artıverdi.
ÜNLÜ OLMAK DA ÜCRET FARKINI DEĞİŞTİRMİYOR
Maaş eşitsizliği hemen her kesimdeki kadınları etkiliyor. Hollywood’da bu yıl patlak veren taciz skandalıyla birlikte ücret eşitsizliği yeniden gündeme geldi ve bu kez sonuca ulaşmaya yakın görünüyor. “All the Money in the World” adlı filmin yeniden çekimlerinde Mark Wahlberg’in 1.5 milyon dolar, Michelle Williams’ın ise günde bin dolar aldığı ortaya çıkmış, Wahlberg Hollywood’daki cinsel taciz ve ayrımcılığa karşı başlatılan ‘Time’s Up’ adlı kampanyaya bağış yapmıştı.
YORUMLAR